“Χτες άκουσα μια φοβερά αισιόδοξη άποψη του κομισάριου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είπε ότι αν τα πράγματα πάνε έτσι θα ’χουμε εξεγέρσεις. Αντιστεκόμενοι λοιπόν στην κυριαρχία του Σόιμπλε, στην κυριαρχία της Γερμανίας, η οποία θα οδηγήσει πάλι σε θρήνο… Η Ευρώπη θα εξεγερθεί. Γιατί ο σκοπός της Γερμανίας είναι να σιωπήσει η ανατολική Μεσόγειος, η περιοχή που έχουν διακινηθεί όλοι οι πολιτισμοί, όλοι οι ήχοι, όλα τα φιλοσοφικά ρεύματα, όλες οι θρησκείες, κι αυτή θέλει να κατακτήσει ξανά η Γερμανία. Αλλά νομίζω δεν θα της περάσει. Είναι πολύ αισιόδοξη, πολύ οπτιμίστικη, λοιπόν, αυτή η άποψη του κομισάριου της ΕΕ, ότι αν συνεχιστεί έτσι αυτή η κατάσταση θα ’χουμε εξεγέρσεις. Αυτό τα λέει όλα. Η επανάσταση δεν τελειώνει.
…
Σήμερα ο στρόβιλος που περνάει η παγκόσμια κοινότητα με την απάθεια, που αρχίζει η μάζα ν’ ακινητοποιείται και να μη σκέφτεται… Η εξουσία δε χρειάζεται να βάζει καλώδια κι ηλεκτρόδια στον εγκέφαλο, μια πολύ ωραία προπαγάνδα μπορεί να κάνει τους ανθρώπους φυτά. Βλέπετε όμως το τραγούδι, και μάλιστα το τραγούδι της ράτσας, της φυλής, το κρητικό τραγούδι εξεγείρει. Δεν είναι ένα τραγούδι του καναπέ και του φαγητού μόνο, είναι ένα τραγούδι που σε κάνει να εξανίστασαι, να επαναστατείς, σε κάνει να σηκώνεσαι από την καρέκλα.
...
Aυτή τη στιγμή η ανθρωπότητα ξαναστροβιλίζεται και μάλιστα σε κάτι που το μέλλον δεν προμηνύει καλά αποτελέσματα. Επομένως η επαγρύπνηση αυτή τη φορά πρέπει να είναι πολύ μεγαλύτερη, διότι οι εχθροί παραμονεύουν. Αλλά εμείς αντιστεκόμαστε, με τις τεράστιες ρίζες αυτού του πολιτισμού που εκκρεμεί, που δεν τον έχουμε διαβάσει, δεν έχουμε συνειδητοποιήσει τι ήταν οι πρόγονοί μας. Πιστεύω ακράδαντα ότι όσοι λαοί αποχωρίζονται ή απομακρύνονται από τους προγόνους τους, είναι κατεστραμμένοι.
…
Ο λαός είναι μια έννοια φυσική. Προέρχεται από τη λέξη λάας, που σημαίνει πέτρα, επομένως μπορείς να τον κάνει ό,τι θέλεις. Ο λαός πρέπει να ξαναβρεί τις ιδέες του, να ξαναβρεί τον εαυτό του, εκεί που πίστεψε, κι όποιοι τον διαψεύδουν να τους αποδιώχνει. Όχι περιμένοντας και ελπίζοντας, αλλά άμεσα…
…
Τα πρόσωπα που οδήγησαν τους λαούς στην αφύπνιση είναι εκλεκτά. Εκλεκτές προσωπικότητες της παγκόσμιας Ιστορίας. Στη βάση τους είναι μορφωμένοι αστοί, ξέρουν πολύ καλά να διαχειρίζονται τις ιδέες, ξέρουν πολύ καλά πότε πρέπει να αποσύρονται, πότε να συνωμοτούν, πότε να πάρουν αποφάσεις. Τα ηγετικά πρόσωπα αποφασίζουν, είναι πάνω από τη μοίρα, παίρνουν όλο το φορτίο, παίρνουν τον σταυρό στην πλάτη τους.
…
Το παρελθόν είναι το παρόν και το παρόν είναι το παρελθόν. Δεν είναι τυχαίο που ένα τραγούδι πχ «Τ’ αγρίμια» ή «Ο Ερωτόκριτος» ασκεί ακόμα τεράστια γοητεία. Άρα η παράδοση είναι παρούσα, συνεχίζεται και πρέπει λίγο να της βγάλουμε τη σκόνη. Αυτό είναι το θέμα, τίποτ’ άλλο.
Όλα είναι θέμα αισθητικής. Και η αισθητική, όπως είπε κι ο Βικενστάιν, είναι ταυτόσημη με την ηθική.
Ολόκληρη η συνέντευξη του 2017 εδώ.
ΕΙΡΗΝΙΚΑ 